ललितपुर : जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र ललितपुरमा पछिल्लो समय उपचार गराउने बिरामीको चाप बढ्दै गएको छ।
केन्द्रमा हाल उपचारका लागि दैनिक ४० देखि ५० जनासम्म बिरामी आउने गरेको प्रमुख आयुर्वेद चिकित्सक डा सृष्टि श्रेष्ठले जानकारी दिइन्।
२०५६ सालमा स्थापना भएर पनि २०८० सालसम्म आइपुग्दासम्म पनि ४०–५० जना मात्र बिरामी दैनिक आउनु त्यत्ति ठूलो नभए पनि पहिलेको तुलनामा भने संख्या बढेको उनी बताउँछिन्।
आयुर्वेद सेवाको प्रभाव तथा सो क्षेत्रको महत्व एवं प्रवर्द्धन साथै छलफल गर्न बुधबार आयोजित पत्रकारसँगको अन्तक्रियामा उनले वर्षौदेखि सेवा दिए पनि अझै पूर्ण रुपमा आम जनमानसमा पुगी नसकेको यथार्थ चित्रण गरिन्।
उनले भनिन्, ‘आयुर्वेद औषधि र उपचार पद्धति पनि विश्वासिलो बनिसकेको छ, मात्र हामीले यसबारे जनचेतना जगाउन जरुरी छ।’
खानपिन, आहारविहार, दिनचर्या लगायतले पछिल्लो समय नसर्ने रोग बढिरहेकोतर्फ औल्याउँदै उनले आयुर्वेदिक उपचारले पनि त्यता रोगहरु कम गर्न सकिने बताइन्।
प्रमुख आयुर्वेद चिकित्सक डा.श्रेष्ठका अनुसार ललितपुर ताल्छिखेलमा रहेको केन्द्रमा हरेक दिन बहिरंग सेवा संचालनमा रहेको छ। केन्द्रमा गएर सरकारद्धारा वितरित २३ थरीका औषधी नि:शुल्क पाउन सकिन्छ।
उनका अनुसार अकुपञ्चर सेवा, स्टीम,मसाज, योग ध्यान सेवा नि:शुल्क भए पनि न्यूनतम मूल्यमा ल्याव टेष्ट र पंचकर्म सेवाअन्तर्गत मसाज, शिरोधारा, मलद्वारबाट औषधि राख्ने लगायतका सेवा हुने गरेका छन्।
केन्द्रले जेष्ठ नागरिक सेवा, स्तनपायी आमालाई मातृशिशु सुरक्षार्थ दुग्धबर्धक जडीबुटीजन्य औषधी वितरण हुने गरेको छ।
केन्द्रमा मुख्यमन्त्री जनता स्वास्थ्य कार्यक्रमअन्तर्गत प्रमुख नसर्ने रोग भए नभएको होलबडी परीक्षण गर्ने तथा अन्य नि:शुल्क स्वास्थ्य परीक्षण हरेक बुधबार बिहान ८ देखि १० बजेसम्म गर्ने गरिएको छ। प्रमुख नसर्ने रोगहरूमा मुटु तथा रक्तनलीको रोग, दीर्घ श्वासप्रश्वासको रोग, क्यान्सर, मधुमेह, मानसिक रोग रहेका छन्।
अन्तरक्रियामा केन्द्रका जिल्ला अध्यक्ष सूर्यमान श्रेष्ठले उक्त जिल्लाका ६ वटै पालिकामा रहेर आफूहरुले आयुर्वेद सेवा दिने गरेको बताए।
केन्द्रले स्वस्थ जीवनशैली अपनाउन स्वस्थ जीवन प्रवद्र्धन, विद्यालय आयुर्वेद तथा योग शिक्षा, ट्राफिक प्रहरीलाई प्रदूषणबाट जोगाउन नस्य कर्म गराइरहेको छ।
यसैगरी हरेक घरमा प्रयोग गरिने मरमसलाहरुको उपयोग र प्रयोग विधि सिकाउन आमासमूहलाई भान्साघर औषधालय, ऋतृ अनुसारको खानेकुरा खानुपर्छ भन्ने सिकाउन हरेक बुधबार पथ्य आहार कार्यक्रम, होटल तथा होमस्टे र रिसोटका लागि योग तथा पूर्वकर्मसम्बन्धी अभिमुखिकरणका साथै नागरिक आरोग्य कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने गरेको जनाएको छ।
जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र अन्र्तगत ललितपुरमा महालक्ष्मी नगरपालिका सहित बागमती, कोन्ज्योसोम र महाकांल गाउँपालिकामा नागरिक आरोग्य सेवा केन्द्र छ भने गोदावरी नगरपालिकाका बज्रबाराही र बिशंखुनारायणमा आयुर्वेद औषधालय संचालनमा छ।