काठमाडौं : प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले मेलम्चीको खानेपानी बाह्रै महिना ल्याउन सम्बन्धित निकायलाई निर्देशन दिएका छन्। आज (सोमबार) मेलम्ची खानेपानी पुन: वितरण शुभारम्भ कार्यक्रम गर्दै उनले अब वितरणको काम दिगो रूपमा हुने बताएका हुन्।
उनले बाढीको क्षति मर्मतपछि पुन: पानी ल्याउन सफल हुँदा आफूलाई गर्व र हर्ष महसुस भएको समेत बताए। ‘यो अथक प्रयासले २८ दिनको समय तोकेर कार्ययोजनासहित निर्देशन दिएको थिए,तर अघि नै पानी ल्याएर शुभारम्भ भएकोमा धन्यवाद छ,’उनले भने,‘अब वितरणको काम दिगो हुने छ,१२ महिना ल्याउन यहाँबाट सम्बन्धित निकायलाई निर्देशन पनि दिन्छु।’
आयोजनामा जटिल समस्या आए सरकारले तत्कालै समस्या समाधानसमेत गर्ने उनले आश्वासन दिए। यस्तै,खानेपानी मन्त्री महिन्द्र राय यादवले पनि उक्त कार्यक्रममा मेलम्ची खानेपानी वर्षभर नै सञ्चालन गर्न काम भइरहेको बताए।
उनले काठमाडौंबासीलाई वर्षभर पानी उपलब्ध गराउन दोस्रो चरणको याङ्ग्री लार्केको काम अघि बढाउन मन्त्रालयको विज्ञहरूको सल्लाह लिई राजनीतिक तहमा सहमति जुटाउन पहल गरेको बताए।
प्रधानमन्त्रीले १२ महिना पानी ल्याउन निर्देशन दिइरहँदा यता मेलम्ची खानेपानी विकास समितिले भने यो अस्थायी रूपमा मात्रै पानी ल्याइएको र वर्षात सुरु भएपछि फेरि बन्द गरिने जनाएको छ।
समितिका प्रवक्ता राजेन्द्रप्रसाद पन्तका अनुसार दिगो रूपमा व्यवस्थापन नभएसम्म मेलम्चीको पानी अस्थायी रूपमा मात्रै ल्याइनेछ। दीर्घकालीन व्यवस्थापनको लागि हेड वर्क्स सार्नुपर्ने हुन्छ।
आयोजनाको दातृ निकाय एसियाली विकास बैंक (एडीबी) ले गरेको अध्ययन प्रतिवेदनको आधारमा बनोट तथा बाढीपहिरोको जोखिमका कारण आयोजनाको हेड वर्क्स अहिले भएको स्थानभन्दा करिब एक किलोमिटर माथि सार्न सुझाव दिएको छ।
यो कार्यको लागि कम्तीमा पनि ३ वर्ष लाग्ने पन्तको भनाइ छ। उनले भने,‘यो पानी अस्थायी रुपमा ल्याइएको हो,फेरि बर्षा लागेपछि मेलम्चीको पानी बन्द हुन्छ।’
आयोजना शुरु भएको दुई दशकपछि अर्थात् पहिलो पटक २०७८ चैत १५ गते काठमाडौं उपत्यकामा पानी वितरण थालिएको थियो। तर, २०७८ साल असार र साउनमा मेलम्ची र इन्द्रावतीमा आएको भीषण बाढीले आयोजनामा ठूलो क्षति पुर्यायो।
क्षति भएको ९ महिनापछि अर्थात् २०७९ वैशाख ११ गते अस्थायी रूपमा फेरि पानी काठमाडौं ल्याइयो। सरकारले पहिला जस्तो बाढीबाट क्षति हुन नदिन भन्दै २०७९ जेठ १७ गते मेलम्चीको पानी ल्याउन बन्द गरेको थियो। बर्खा सकिए समयमा पानी आउन सकेन।
बन्द गरेको ६ महिनापछि मात्र मेलम्चीको पानी काठमाडौं आयो। क्षति मर्मतपछि गत मंसिर २३ गतेदेखि पानी वितरण भएको थियो।
फेरि मेलम्ची खानेपानी विकास समितिले गत बर्खामा पनि मेलम्चीको पानी ल्याउन संरचना मर्मत गर्ने भन्दै गत जेठ ५ गतेदेखि १५ गतेसम्म अर्थात् १० दिन पानी पठाउन बन्द गर्यो।
उक्त संरचना मर्मतपछि पानी उपत्यकामा आयो। विकास समितिले बर्खामा पनि पानी आउने जनाएको थियो तर क्षति हुन नदिन भन्दै पुनः बन्द गर्यो। नभन्दै यो वर्षको बाढीले पनि आयोजनामा क्षति पुर्यायो।
